datum: 7 oktober 2021
Sinds 1 januari 2020 bepaalt de wet dat vanaf de dag dat tussen dezelfde partijen arbeidsovereenkomsten voor bepaalde tijd elkaar (met tussenpozen van ten hoogste zes maanden) hebben opgevolgd en tezamen een periode van 36 maanden hebben overschreden, met ingang van die dag de arbeidsovereenkomst als aangegaan voor onbepaalde tijd geldt. Dit wordt wel de ketenregeling genoemd. Een overeenkomst voor onbepaalde tijd kan alleen met instemming van de werknemer worden beëindigd. Wil de werknemer niet instemmen met beëindiging, dan behoeft de werkgever ofwel toestemming van het Uwv voordat tot opzegging kan worden overgegaan of hij zal de rechter moeten verzoeken de arbeidsovereenkomst te ontbinden. Dit is alleen anders indien een pensioenontslagbeding is opgenomen en de werknemer de pensioengerechtigde leeftijd bereikt.
De ketenregeling is van overeenkomstige toepassing op elkaar opvolgende arbeidsovereenkomsten tussen een werknemer en verschillende werkgevers, die, ongeacht of inzicht bestaat in de hoedanigheid en geschiktheid van de werknemer, ten aanzien van de verrichte arbeid redelijkerwijze geacht moeten worden elkaars opvolger te zijn.
Het Europese Hof van Justitie oordeelde in februari van dit jaar dat een wijziging van de einddatum van een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd een zodanig wezenlijke verandering van deze overeenkomst vormt, die mag worden gelijkgesteld met de sluiting van een nieuwe arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd. Met een beroep op deze uitspraak oordeelde de Haagse kantonrechter recent dat het wijzigen van de looptijd van een arbeidsovereenkomst, gedurende de looptijd, betekent dat er een nieuwe arbeidsovereenkomst is aangegaan gezien omdat met een nieuwe einddatum een van de essentialia is gewijzigd. Een andere uitleg zou leiden tot een situatie waarin een werkgever door tussentijdse verlengingen misbruik van de ketenregeling kan maken en zo de door de wetgeving geboden bescherming van een werknemer teniet kan doen gaan.
Een werkgever die het aangaan van een contract voor onbepaalde tijd wil voorkomen moet bij een tussentijdse verlenging van een bepaalde tijd contract dus alert zijn en voorkomen dat daardoor een vierde schakel in de keten ontstaat.
Daarnaast overwoog de kantonrechter dat een werkgever, die de mogelijkheden van het systeem tot het uiterste oprekt door na twee verleningen een tijdelijke detachering bij een derde partij te regelen, zodat de keten daarna weer opnieuw start, gebruik maakt van een constructie die niet anders dan als een draaideurconstructie kan worden gekwalificeerd, die in strijd is met het Europese recht. Werkgevers zijn dus gewaarschuwd.
Auteur: Bas Westerhout